Piezoelektrik effekt nədir?
Piezoelektrik effekti, müəyyən materialların tətbiq olunan mexaniki gərginliyə cavab olaraq elektrik yükü yaratmaq qabiliyyətidir. Piezoelektrik sözü yunan piezein sözündəndir, sıxmaq və ya basmaq deməkdir və yunan dilində törəməsi olan piezo itələmək mənasını verir.
Piezoelektrik effektin bənzərsiz xüsusiyyətlərindən biri də əksinə də işləyə bilməsidir, yəni birbaşa piezoelektrik effekti (mexaniki gərginlik tətbiq edildikdə elektrik enerjisi istehsal edən) nümayiş etdirən materialların həm də əks piezoelektrik effekti (elektrik sahəsinin tətbiq edildiyi zaman yaranan stress) göstərməsidir.
Piezoelektrik material mexaniki gərginlik altında yerləşdirildikdə, materialdakı müsbət və mənfi yük mərkəzlərinin dəyişməsi baş verir və nəticədə xarici bir elektrik sahəsi yaranır. Ters çevrildikdə, yəni xarici bir elektrik sahəsi tətbiq edildikdə piezoelektrik materialı uzadır və ya sıxışdırır.
Piezoelektrik effekti səsin istehsalı və aşkarlanması, yüksək gərginliklərin istehsalı, elektron tezliklərin yaradılması, mikro balanslar və optik toplaşmaların fövqəladə diqqəti cəlb edən bir çox tətbiqetmədə çox faydalıdır. Ayrıca, skan mikroskopları (STM, AFM və s.) kimi atomik görüntü imkanı verən bir sıra elmi texnikanın əsasını təşkil edir. Piezoelektrik effekt məişətdə ən çox alışqanların alovlanma mənbəyi olaraq istifadə olunur.
Android tətbiq
Android proqramı yükləyərək elmi-texnoloji yeniliklərdən daha tez məlumat ala bilərsiniz.
Yüklə